Tarihte Bugün: 3 Haziran

Filiz Koparan Fırtınası

Dünya Bisiklet Günü

3 Haziran 1098 : Birinci Haçlı seferi: 8 ay süren kuşatma sonunda Antakya haçlıların kontrolü altına girdi.

3 Haziran 1839 : Çin’in “Humen” limanında İngiliz tacirlerden ele geçirilen 1.2 milyon kg afyon Çinli yetkililerce imha edilince, Birleşik Krallık bunu bir savaş nedeni saydı (casus belli) ve böylelikle “Birinci Afyon Savaşı” başlamış oldu.

3 Haziran 1889 : Kanada topraklarını bir okyanustan diğerine kadar kateden “Kanada Pasifik Demiryolu” tamamlandı.

3 Haziran 1889 : Dünyanın ilk uzun mesafeye elektrik taşıyan güç hattı tamamlandı. Willamette Falls’daki güç istasyonundan Portland, Oregon’un kent merkezine kadar olan hattın uzunluğu 14 mildi.

3 Haziran 1892 :  İngiliz futbol takımı olan Liverpool kuruldu.

3 Haziran 1912 : İstanbul’un İshakpaşa semtinde çıkan yangında, bin 111 ev, 118 dükkân, altı cami, üç hamam ve beş okul kül oldu.

3 Haziran 1924 : Almanca konuşan ve 20. yüzyıl edebiyatının en önemli Bohemyalı (Çek), Yahudi roman ve hikâye yazarı Franz Kafka, 40 yaşında verem ya da tüberküloz nedeniyle yaşamını yitirdi.  (d. 1883)

3 Haziran 1925 : Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (İlerici Cumhuriyet Partisi), Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.

3 Haziran 1926 : Türkiye’de Atatürk’ün talimatları doğrultusunda Emlak ve Eytam Bankası kuruldu.

3 Haziran 1942 : Amerika Birleşik Devletleri ve Japon İmparatorluğu arasında Midway Deniz Savaşı başladı. İki gün süren savaşta, Japonlar ağır kayıplar verdiler ve Japonların Pasifikteki ilerleyişi durduruldu.

3 Haziran 1948 : Amasya’da sel felaketi; 92 kişi boğularak can verdi.

3 Haziran 1955 : İstanbul’da Göksu’nun üzerinde yapılan Elmalı Barajı açıldı.

3 Haziran 1955 : İtalya’ya bağlı Sicilya Adası’ndaki Messina şehrinde, 1-3 Haziran 1955 tarihleri arasında düzenlenmiş olan Messina Konferansı sona erdi ve Avrupa Ekonomik Topluluğu doğmuş oldu.

3 Haziran 1957 : Türkiye Güreş Millî Takımı, serbest stilde dünya güreş şampiyonu oldu.

3 Haziran 1959 : İzmir’de Demokrat gazetesi 1 ay kapatıldı. Gazeteci Adnan Düvenci ve Şeref Bakşık 16’şar ay hapis cezasına çarptırıldılar.

3 Haziran 1963 : Şair Nazım Hikmet Ran (61) Moskova’da hayatını kaybetti. Nazım Hikmet, 1921 yılında yayın hayatına başlayan Aydınlık dergisinin de ilk yazarlarındandı. d. 15 Ocak 1902)

3 Haziran 1963 : Katolik Kilisesi Papası XXIII. Ioannes öldü. (d. 1881)

3 Haziran 1964 : Futbolun Ordinaryüs’ü olarak bilinen Lefter Küçükandonyadis, Fenerbahçe – Beşiktaş arasındaki jübile maçıyla futbola veda etti.

3 Haziran 1965 : Amerikalı ve NASA Astronotu Edward Higgins White, uzayda yürüyen ilk Amerikan oldu.

3 Haziran 1974 : Ressam Fikret Mualla’nın Fransa’dan getirilen kemikleri, İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’na gömüldü. Fikret Muallâ Saygı, 20 Temmuz 1967’de Fransa’nın Reillanne şehrinde ölmüştü.

3 Haziran 1974 : Yitzhak Rabin, İsrail’in yeni Başbakanı oldu.

3 Haziran 1976 : “Avrupa Komünizmi” deyimi, ilk kez İtalyan Komünist Partisi lideri Enrico Berlinguer tarafından kullanıldı.

3 Haziran 1977 : Bülent Ecevit, “Türk halkı bu düzeni değiştirmeye karar vermiştir, ben duraklarsam beni de aşarak amacına erişir” dedi.

3 Haziran 1983 : Birleşik Krallık’ta Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri’ne ait üsleri protesto eden 752 kişi tutuklandı.

3 Haziran 1989 : Çin yönetimi, Tienanmen Meydanı olayları bastırıldı. 

3 Haziran 1989 : İran İslâm Devrimi lideri Ayetullah Ruhullah Musavi Humeyni (87), Tahran‘da hayatını kaybetti. (d. 1902)

3 Haziran 1995 : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Aydın Güven Gürkan; Kilis, Yalova ve Karabük’ün il yapılması kararnamesini imzaladı. Sonra da uygulamanın haksızlık olduğunu söyleyerek Bakanlıktan istifa etti.

3 Haziran 1996 : Birleşmiş Milletler himayesinde düzenlenen Habitat-II İnsan Yerleşimleri Konferansı’nın resmi açılışı İstanbul’da yapıldı.

3 Haziran 2006 : Eski Yugoslavya’yı oluşturan altı cumhuriyetten biri olan Balkan ülkesi Karadağ, parlamentoda referandumda çıkan sonuca dayanarak Karadağ’ın bağımsızlığını ilân etti ve Karadağ kuruldu.

3 Haziran 2013 : Taksim Gezi Parkı eylemleri çerçevesinde Hatay’da yapılan gösterilerde, polisin attığı gaz fişeğiyle başından vurulan TGB’li genç Abdullah Cömert (22)  hayatını kaybetti. 

3 Haziran 2014 : Suriye’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini Beşşar Esad bir kez daha kazandı. 15 Mart 2011 gününden bu yana süren dış destekli iç çatışma ortamında yapılan seçim, siyasi manada da ayrı bir değere sahip. Seçime yüzde 73 katılım olurken, Başkan Esad 3 adayın katıldığı seçimde oyların yüzde 98’ini aldı. 

3 Haziran 2015 : Tiyatro dekorcusu ve kostüm tasarımcısı Osman Şengezer İstanbul’da hayatını kaybetti. 

3 Haziran 2016 : Amerikalı profesyonel boksör Muhammed Ali, solunum yolu rahatsızlığı nedeniyle tedavi gördüğü hastanede 74 yaşında hayatını yitirdi. (d. 1942)

3 Haziran 2018 : Yeşilçam oyuncularından Selahattin Fırat (92) İstanbul’da hayatını kaybetti. Fırat çok saydı sinema ve dizi filmde yardımcı rolde oynamıştı. 

3 Haziran 2021 : İsrail’de 12 yıldır başbakanlık koltuğunda oturan Binyamin Netanyahu’nun rakipleri koalisyon hükümetini kurmak için anlaştı. Koalisyon hükümetinin kurulması, 12 yıldır başbakanlık görevinde bulunan aşırı sağcı Binyamin Natanyahu’nun koltuğunu kaybetmesi anlamına geliyor.

3 Haziran 2021 : Ünlü müzik yapımcısı, Türkiye’deki müzikal zenginliği dünyaya tanıtan Kalan Müzik’in sahibi Hasan Saltık, geçirdiği kalp krizi nedeniyle 57 yaşında hayatını kaybetti. (d. 1964)

3 Haziran 2022 : TÜİK mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini açıkladı. Buna göre mayısta yıllık enflasyon yüzde 73.50’ye yükseldi. Yıllık enflasyon böylece Ekim 1998’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG)’a göre, Tüketici Fiyat Fiyat Endeksi (E-TÜFE) mayıs ayında yüzde 5.46 arttı. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı ise yüzde 160.76 olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyon verilerine madde sepeti yayımını durdurdu ve Mayıs ayı enflasyon verileri içinde madde sepetine yer vermedi.