Günün Masalı: 19 Ocak; Pişmiş Adamlar Ülkesi

Evliya Çelebi 17. yüzyılda yaşamış, dünyayı dolaşmış ünlü bir gezginimizdir. Gezip gördüğü yerleri, karşılaştığı insanları, yaşadıklarını ‘Seyahatname‘ adlı gezi kitabında bizlere aktarır. Bu öykü o kitaptandır: 

Bir gün Foncistan Kralı’na giderken yolda kardeşi Kan Cercis‘le karşılaştık. Adamlarımızla bizi görünce korkup kaçtı. Bir yere gizlendi. Çevirmenini çağırarak,

 –Bu çiğ adamlar nedir? diye sordu. 

Çevirmen: 

–Mısır’dan kardeşiniz Fonca Sultanı’nı görmeye gidiyorlar, diye karşılık verdi. Bunun üzerine çevirmen yanıma gelip Kan Cercis‘in söylediklerini bana bildirdi. 

–Peki bunlar neden böyle beyazdır? Yoksa birileri yüzlerinin derisini mi yüzdü, onu şikâyet etmeye mi geliyorlar. Bunları böyle çiğ beyaz yapanları tepelerim ben, demiş. 

Çevirmene bizlerin Osmanlı Sultanı Mehmet Han‘ın kullarından olduğumuzu, Mekke, Medine, Arabistan, İran ve Anadolu topraklarında oturduğumuzu, o ülke insanlarının bizim gibi beyaz olduğunu anlattım. Foncistan, Berberistan, Sudan gibi, Mısır‘dan sonraki ülkelerin halklarının yüzlerinin, gözlerinin kara olduğunu, bizim beyazlığımızla onların karalığının doğuştan geldiğini söyledim. 

–Kimse bizim derimizi yüzmedi. Öyle olsa yüzümüzden kan akardı, dedim. Çevirmen, bütün söylediklerimi Kan Cercis‘e aktarınca, “Ela, lella ela lella,” diyerek büyük bir şaşkınlık gösterdi. Adamlarına dönüp: 

–Siz bunlar gibi pişmemiş çiğ adam gördünüz mü hiç? diye sordu. 

İçlerinden biri, Mısır‘da bizim gibi pişmemiş çiğ adamlara rastladığını söyleyip o ülke de burası gibi güneş çok sıcak olmadığından pişmeyip çiğ kaldıklarını belirtti. 

O zaman Kan Cercis, 

–Madem öyle, bunları bizim güneşe koyun biraz pişsinler, diyecek diye ödüm koptu. 

Ben, korkuyla bunları düşünürken, adam üstüme doğru gelmez mi?.. Hemen toparlandım. Adamlarıma baktım, onlar da ellerini silahlarına atmışlardı. Giysilerimi gösterip, 

–Şunları çıkar da görelim gövden de yüzün gibi çiğ mi? dedi. 

Korkuyla şaşkınlıktan iki kolumu dirseklerime kadar sıyırıp gösterdim. Ama o hâlâ: 

–Şalvarını çıkar da gövdeni görelim, diye üsteliyordu. 

Kan beynime sıçramış, büyük bir öfkeye kapılmıştım. Aklıma: ‘Bunlar bizi soyup güneşte pişirecekler‘den başka bir şey gelmiyordu. Korkuyla, 

–İmdat!.. diye bağırdım. 

Yardımıma Habeşistanlı kara bir Arap yetişti: 

–Ey Kan Cercis, dedi. Bunlar Anadolu insanıdır. Bunlar, ‘Şalvarınızı çıkarın!’ sözünü yanlış anlarlar. Şalvarlarını çıkarmak namuslarına dokunur. Çıplak olmaktan çok utanırlar. Bakın adamları da silahlanmış. Bu yüzden çatışma bile çıkar. Burada kan gövdeyi götürür. Bunlar konuktur. Sonra kardeşiniz Melik Hakan’a nasıl yanıt vereceksiniz? 

Bu sözler üstüne Kan Cercis, gülümsedi. Beni yanına çağırıp oturttu. Karşılıklı söyleştik. 

–Ömrüm boyunca bu ülkede sizin gibi çiğ adam görmüşlüğüm yoktur. Onun için göreyim istedim. Yoksa size karşı bir kötülüğüm olamaz, diyerek özür diledi. Ardından: 

–Hiç olmazsa başınızdaki sarığı açın, diye diretti. 

Ona da karşı çıktım, 

–Biz savaşçı insanlarız, dedim. Sarığımızın böyle uzun olması, ölürsek buna sarılıp gömülmemiz içindir. Başımızı açarsak namusumuz elden gider. 

Bunun üzerine bize torbalarla akik taşları, mercanlar, güzel kokulu amberler armağan etti. Ben de ona karşılığında bir fil bağışladım. Buna çok sevindi. Bense ondan daha çok sevinmiştim. Çünkü filler her gün, yüzer deve yükü ot yer, neredeyse Nil ırmağının yarısı kadar da su içerlerdi. 

Böylece güzellikle adamın elinden kurtulup yolumuza devam ettik.