Tarihte Bugün: 20 Temmuz

Gün Dönümü Fırtınası

MÖ 20 Temmuz 356 : Makedonya Kralı ve tarihteki en büyük imparatoru Büyük İskender, 336–323 yılları arasındaki kralıdır. M.Ö. 356 yılında Pella‘da doğdu (ö. MÖ 323)

20 Temmuz 1402 : Osmanlı İmparatorluğu sultanı Yıldırım Bayezid ile Büyük Timur İmparatorluğu sultanı Timur arasında, Ankara’nın Çubuk Ovası’nda Ankara Muharebesi yapıldı. Savaş Timur’un galibiyeti ile sonuçlandı.

Yıldırım Bayezid savaşın sonlarına doğru geri çekilmek zorunda kalmış ancak atı tökezleyip düşünce Han unvanına haiz Mahmut tarafından yakalanıp bağlandı. Çelebi Mustafa, beylerbeyi Timurtaş ve Hoca Firuz da Padişah ile birlikte esir düşmüştür.

20 Temmuz 1785 : Osmanlı Devleti’nin 30. Padişahı II. Mahmut doğdu. (ö. 1839)

20 Temmuz 1871 : Britanya kolombiyası, Kanada federasyonuna katıldı.

20 Temmuz 1881 : Amerika Birleşik Devletleri ordularına karşı savaşan son Yerli kabile şefi olan Sioux kabilesi lideri Oturan Boğa teslim oldu.

20 Temmuz 1901 : Sanayici ve işadamı Vehbi Koç doğdu. (ö. 1996)

20 Temmuz 1903 : Ford ilk arabasını üretti.

20 Temmuz 1916 : I. Dünya Savaşı: Rus askerleri Ermenistan’ın Gumiskhanek kentini ele geçirdi.

20 Temmuz 1921 : New York ile San Francisco arasında hava yolu ile posta servisi başladı.

20 Temmuz 1936 : Türkiye’ye İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini düzenleme hakkı veren uluslararası Montrö Boğazlar Sözleşmesi imzalandı.

Sözleşmenin süresi, yürürlüğe giriş tarihinden başlayarak, 20 yıl sürecektir. 20 Temmuz 1956’da sözleşmenin süresi bitmiş, sözleşmeyi imzalayan devletler Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni değiştirmek için girişimlerde bulunmuşlar ancak başarılı olamamışlardır.

20 Temmuz 1938 : Avukat ve siyasetçi ve CHP eski Genel Başkanı Deniz Baykal doğdu.

20 Temmuz 1940 : Danimarka, Birleşmiş Milletler’den ayrıldı.

20 Temmuz 1944 : II. Dünya Savaşı: Adolf Hitler’e, Alman ordusundan bir albayın (Claus von Stauffenberg) önderliğinde, başarısız olarak sona eren 20 Temmuz suikast girişimi gerçekleştirildi.

20 Temmuz 1949 : İsrail ve Suriye, 19 ay süren savaşın ardından barış antlaşması imzaladı.

20 Temmuz 1951 : Ürdün Kralı I. Abdullah, Cuma namazı sırasında bir Filistinli tarafından öldürüldü. (d. 1882)

20 Temmuz 1964 : Vietnam Savaşı: Vietkong askeri birlikleri Cai Be’ye saldırdı: 11 Güney Vietnam’lı askeri personel ile 30’u çocuk 40 sivili öldürdü.

20 Temmuz 1965 : Moskova’ya yaptığı ziyaretten dönen Başbakan Suat Hayri Ürgüplü, Sovyetler Birliği’nin Türkiye’ye ekonomik yardımda bulunacağını açıkladı.

20 Temmuz 1965 : Adalet Partisi (AP)’nin yeni amblemi “Kırat” oldu.

20 Temmuz 1967 : Ressam Fikret Mualla hayatını kaybetti. (d. 1903)

20 Temmuz 1969 : Tarihte ilk kez insanlı bir uzay aracı Ay’a ulaştı. Apollo 11 Ay yüzeyine indi. Astronot Neil Armstrong Ay’a ilk ayak basan insan oldu.

20 Temmuz 1971 : TİP, Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı. 

20 Temmuz 1973 : Filistinli militanlar, Amsterdam’dan Japonya’ya giden Japon havayollarına ait bir yolcu uçağını kaçırarak Dubai’ye indirdiler.

20 Temmuz 1973 : Çin asıllı Amerikalı aktör ve dövüş sanatları eğitmeni Bruce Lee bugün öldü. (d. 1940)

20 Temmuz 1974 : Kıbrıs Barış Harekâtı başladı.  Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Garanti Anlaşması’nın III. maddesine istinaden gerçekleştirdiği askerî harekâtın başlangıcı. Kıbrıs Barış Harekatı’nın 48’inci yıl dönümü ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Barış ve Özgürlük Bayramı.

20 Temmuz 1975 : Ege Ordusu kuruldu ve komutanlığına Orgeneral Turgut Sunalp getirildi.

20 Temmuz 1976 : Viking-1, 11 ay süren yolculuktan sonra Mars’a kondu ve Dünya’ya fotoğraflar aktarmaya başladı.

20 Temmuz 1980 : Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, üye ülkelerin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımamaları gerektiğine 14-0 oyla karar verdi.

20 Temmuz 1984 : Penthouse dergisi çıplak fotoğraflarını yayımlayınca, Miss America yarışması yetkilileri, Vanessa Lynn Williams’tan tacını iade etmesini istedi.

20 Temmuz 1994 : Kuyruklu yıldız Shoemaker Levy 9’un parçaları Jüpiter’e çarptı.

20 Temmuz 1996 : İspanya: ETA bir havaalanına bomba attı; 35 kişi öldü.

20 Temmuz 2001 : Londra Borsası halka açıldı.

20 Temmuz 2002 : Lima’daki (Peru) bir diskotekte çıkan yangında 25 kişi öldü.

20 Temmuz 2005 : Kanada, aynı cinsler arasında evliliğe izin veren dördüncü ülke oldu.

20 Temmuz 2007 : İsrail, Gazze Şeridi’nin Hamas’ın eline geçmesinin ardından Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’ı desteklemek amacıyla cezaevindeki FHKC liderlerinden Abdülrahim Malluh’un da yer aldığı 255 El Fetih yanlısı tutukluyu serbest bıraktı.

20 Temmuz 2009 : 2. Ergenekon davasında emekli orgeneraller Şener Eruygur ve Hurşit Tolon’un da aralarında bulunduğu 56 sanığın yargılanmasına başlandı. Kayıp yakınları ve İHD üyeleri sanıkların kayıplar ve faili meçhul cinayetlerle ilgili de yargılanmasını istedi.

20 Temmuz 2010 : DİSK Kurucu Genel Başkanı Kemal Türkler’in öldürülmesine ilişkin dava yeniden başladı. Yargıtay’ın sanık Ünal Osmanağaoğlu hakkındaki beraat kararını bozmasının ardından başlayan dava 1 Aralık 2010’da zaman aşımı gerekçesiyle düşürüldü.

20 Temmuz 2015 : Suruç katliamı: 32 ölü! Şanlıurfa‘nın Suruç ilçesinde, Suriye‘nin Ayn El Arab (Kobani) şehrine destek için gitmek için bir parkta toplanan gençlerin arasında patlayan bomba sonucu biri saldırgan olmak üzere 32 kişi hayatını kaybetti. Saldırının, Suriye‘nin kuzeyinde Kürt koridoru açmaya çalışan ABD‘nin; Türkiye‘ye gözdağı vermek amacıyla yapıldığı ileri sürüldü. 

20 Temmuz 2016 : Türkiye’de askerî darbe girişimi sonrasında, Millî Güvenlik Kurulu önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile üç ay süreli olağanüstü hâl ilân edildi.

20 Temmuz 2017 : Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Üyeliğine ve Başkanlığına Prof. Dr. Yekta Saraç yeniden seçildi.

20 Temmuz 2017 : Türk sinemasında “Şoför Nebahat” karakteriyle ünlenen Türk sinema ve tiyatro oyuncusu Sezer Sezin, 88 yaşında İstanbul’da yaşamını yitirdi. (d. 1929)

20 Temmuz 2020 : Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), “Hope” (umut) (Arapça adı : el-Emel) adını verdikleri uzay aracı Japonya’nın Tanegashima Uzay Merkezi’nden H2-A roketiyle fırlatıldı. Umut uzay aracının fırlatılışı ilk olarak 15 Temmuz’a planlanmış, ancak hava koşulları nedeniyle birkaç kere ertelenmişti.

BAE, Kızıl gezegen’de (Mars) hava durumu ve iklimi üzerinde çalışmalar yapmak için gönderdiği uzay mekiğini kendi mühendisleriyle tasarladı. Başarılı olursa, Kızıl Gezegen’e ulaşan ilk Arap ülkesi olacak. Ancak Temmuz ayında Mars’a doğru yola çıkan sadece BAE değil. Çin ve ABD de Temmuz ayı içinde Mars’a uzay aracı gönderecek. BAE’nin uzay aracı “Hope”nin geri dönüşü, Şubat 2021 BAE’nin oluşumunun 50. yıldönümü ile çakışacak.

20 Temmuz 2021 : Amerikan e-ticaret devi Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, sahibi olduğu uzay araştırmaları şirketi Blue Origin roketi New Shepard ile fırlatıldıktan 10 dakika sonra dünyaya başarıyla iniş yaptı. Bezos’a ilk uzay seyahatinde kardeşi Mark Bezos, 18 yaşındaki Somerset Capitals Partner şirketinin Üst Yöneticisi (CEO) Oliver Deamen ve 82 yaşındaki eski pilot Mary Wallace Funk de eşlik etti. 10 dakika 10 saniyelik uçuşun ardından kapsül tekrar yere indiğinde Jeff Bezos, “Şimdiye kadarki en iyi gün!” diye haykırdı.