Tarihte Bugün: 17 Haziran

Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Mücadele Günü

Dünya Mozaik Günü

17 Haziran 334 : İmparator Konstantin, dul ve yetimler için himaye yasası çıkardı.

17 Haziran 656 : Peygamber Hz. Muhammed’in damadı, Hazreti Ömer’den sonra 12 yıl halifelik yaparak dört büyük halife arasında en uzun süre görev yapan halife Hz. Osman, hicri aylardan 18 Zilhicce 35 / Miladi 17 Haziran 656 tarihinde 86 yaşındayken öldürüldü.

17 Haziran 1462 : Kont Drakula ya da Kazıklı Voyvoda veya Vlad Ţepeş adlarıyla da tanınan Eflak Prensi III. Vlad, gece karanlığından yararlanarak Fatih Sultan Mehmed’e (II. Mehmed) başarısız bir suikast girişiminde bulunduktan sonra kaçtı.

17 Haziran 1631 : Mümtaz Mahal doğum yaparken vefat etti. Eşi Hint-Türk-Moğol Babür İmparatoru Şah-ı Cihan, ertesi yıl başlattığı anıt mezar Tac Mahal’i 20 yıl içinde tamamlattı.

17 Haziran 1641 : Emirgüneoğlu Yusuf Paşa, İran lehine bölücü ve yıkıcı propaganda yaptığı iddiasıyla Sultan İbrahim’in emriyle idam edildi.

17 Haziran 1885 : Bakırdan yapılan ve Fransa tarafından kuruluşunun 100. yılı nedeniyle ABD’ye hediye edilen Özgürlük Heykeli, New York Limanı’na ulaştı.

17 Haziran 1921 : Heykeltıraş, sanatçı, bilim ve sanatı bir araya getiren eserleriyle sanat dünyasında kendini özgü bir konum edinen İlhan Koman 17 Haziran 1921’de Edirne’de doğdu. (ö. 1986)

17 Haziran 1921 : Sivas, Erzincan ve Tunceli yöresinde 3,5 ay süren Koçgiri İsyanı, Türk Ordusu tarafından bastırıldı.

17 Haziran 1924 : Helsinki’de oynanan Finlandiya-Türkiye millî futbol maçı, Türkiye’nin 4-2 galibiyetiyle sonuçlandı.

17 Haziran 1926 : Kadıköy Su Şirketi devletleştirildi.

17 Haziran 1930 : Sinema oyuncusu Adile Naşit doğdu. (ö. 1987)

17 Haziran 1932 : Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu ile Milliyet gazetesince ilk kez düzenlenen otomobil yarışı, İstinye-Zincirlikuyu arasında yapıldı.

17 Haziran 1939 : Fransa’da Giyotin’le “halka açık” son infaz, Versay şehrinde Saint-Pierre Hapishanesi’nin (şimdiki Adalet Sarayı) dışında gerçekleştirildi. Giyotinle son idam ise, 10 Eylül 1977’de yapıldı.

17 Haziran 1942 : Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, babasının Yedeksubaylık görevi sırasında Gaziantep‘te dünyaya geldi. Perinçek, aslen Erzincan’ın Kemaliye ilçesine bağlı Apçaağa Köyü’ndendir. Annesi Lebibe Hanım ise Malatya’nın Darende ilçesine bağlı Balaban Köyü’ndendir. 

17 Haziran 1944 : İzlanda, Danimarka’dan ayrıldı ve cumhuriyet ilan etti.

17 Haziran 1946 : Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi, İstanbul’da kuruldu. Etem Ruhi Balkan, Selahattin Yorulmazoğlu, Mehmet Şükrü Sekban, Necmeddin Deliorman, İrfan Recep Nayal, Ali Esenkova ve İbrahim Tokay kurucular arasında yer alan isimlerdi.

17 Haziran 1950 : ABD’de ilk böbrek nakli ameliyatı yapıldı.

17 Haziran 1951 : Nazım Hikmet, Türkiye’den ayrıldı, Sovyetler Birliğine kaçtı.

17 Haziran 1951 : Türkiye Millî Futbol Takımı, Batı Almanya’yı Berlin Olimpiyat Stadyumu’nda 2-1 yendi. Başarılı kurtarışlar yapan kaleci Turgay Şeren’e, “Berlin panteri” denilmeye başlandı.

17 Haziran 1967 : Çin Halk Cumhuriyeti, ilk hidrojen bombasını (termonükleer silah) test etti.

17 Haziran 1972 : Watergate skandalı: ABD Başkanı Richard Nixon’un partisi olan Cumhuriyetçi Parti ile bağlantılı 5 hırsız, Watergate İş Merkezi’ndeki bir büroya gizli mikrofon yerleştirirken Polis tarafından yakalanarak tutuklandı. Bu büronun, ABD’nin o zamanki ana muhalefet partisi olan Demokratik Parti’nin merkezi olduğu ortaya çıktı.

17 Haziran 1980 : Pop şarkıcısı ve söz yazarı Sıla Gençoğlu doğdu.

17 Haziran 1980 : Cumhuriyet Halk Partisi Nevşehir İl Başkanı ve eski Milletvekili Mehmet Zeki Tekiner öldürüldü. Cenaze töreninde, aralarında Bülent Ecevit’in de bulunduğu Cumhuriyet Halk Partisi heyetine, Ülkü Ocaklılar tarafından taşlı ve sopalı saldırıda bulunuldu.

17 Haziran 1987 : Son ferdi de ölen Esmer Kıyı Çintesi “Ammodramus maritimus nigrescens” denen serçe türünün soyu tükenmiş oldu.

17 Haziran 1991 : ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yeni Hükümeti kurmakla görevlendirildi.

17 Haziran 1992 : İstanbul’da Haliç üzerine yapılmış, Karaköy’le Eminönü’nü birleştiren Galata Köprüsü, törenle hizmete açıldı.

17 Haziran 1992 : ABD Başkanı George Bush ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin tarafından silahların azaltılması konusunda “müşterek anlayış – (joint understanding)” anlaşması imzalandı. Bu daha sonra START II olarak bilinecekti.

17 Haziran 2005 : Yazar Recep Bilginer (83) hayatını kaybetti. 

17 Haziran 2010 : Sıklıkla blog sayfalar hazırlamak amacıyla kullanılan açık kaynak içerik yönetim sistemi WordPress’in 3.0 versiyonu yayınlandı.

17 Haziran 2012 : 1968-1971 yılları arasında Aydınlık dergisini basan İş Matbaası‘nın sahibi, eski TKP’li Bekir Karayel hayatını kaybetti. 

17 Haziran 2012 : İrlandalı 111 yazar, 28 saatlik kesintisiz okuma maratonuyla Guinness Dünya Rekoru’nu kırdı.

17 Haziran 2015 : 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel (91) hayatını kaybetti. (d. 1924) Demirel memleketi Isparta’da toprağa verildi. Demirel başbakanlık da yapmıştı.

17 Haziran 2015 : Oyun yazarı ve tiyatrocu/sinemacı yönetmen Başar Sabuncu (71) hayatını kaybetti.

17 Haziran 2016 : A Milli Kadın Basketbol Takımı Rio Olimpiyat Oyunları Elemelerinde yarı finale yükselerek olimpiyat oyunlarına gitmeye hak kazandı.

17 Haziran 2019 : Eski Mısır Devlet Başkanı 67 yaşındaki Muhammed Mursi mahkeme salonunda hayatını kaybetti. (d. 1951)

Muhammed Mursi 2012’de Mısır’ın seçimle başa gelen, devrik 5. cumhurbaşkanı olan siyasetçi idi. 3 Temmuz 2013 tarihinde Mısır Silahlı Kuvvetlerinin askeri darbe yapması sonucu devrildi. Mısır devlet televizyonunun haberine göre, Mursi mahkeme salonunda geçirdiği baygınlığın ardından yaşamını yitirdi.

Yerel basında yer alan haberlerde de Mursi’nin duruşma esnasında hakimden söz alarak konuştuğu belirtildi. Duruşmanın sona ermesinin ardından mahkeme salonunda bayılan Mursi, yaşamını yitirdi. Mısır yönetimine yakın El-Yevm es-Sabi gazetesi Mursi’nin naaşının gerekli işlemler için hastaneye sevk edildiğini aktardı.

17 Haziran 2021 : Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir binasına bugün sabah saatlerinde saldırı düzenlendi. HDP Basın Bürosu, saldırıda Deniz Poyraz isimli bir parti çalışanının hayatını kaybettiğini duyurdu.