Tarihte Bugün: 16 Aralık

Hava Kirliliği ile Savaş Haftası

16 Aralık 1474 :Türk gök bilimci, ünlü matematikçi ve dilbilimci Ali Kuşçu, İstanbul’da vefat etti. (d. 1403)

16 Aralık 1631 : Napoli’nin (İtalya) doğusunda bulunan Vezüv yanardağı faaliyete geçti; yaklaşık 4000 kişi öldü.

16 Aralık 1707 : Japonya’da Fuji Dağı’nın kayıtlara geçmiş son patlaması gerçekleşti.

16 Aralık 1773 : Amerikan Kolonistler İngilizlerin dayattığı Çay Yasası’nı ve çay vergilerini protesto etmek için Boston limanındaki üç İngiliz gemisine girip 300’den fazla çay sandığını denize döktüler.

16 Aralık 1876 : II. Abdülhamit’in Cuma selamlığına arabayla gitmesinden sonra, Padişahların törene saltanat arabalarıyla katılmaları gelenek haline geldi.

16 Aralık 1902 : Türkistan’da 6,4 şiddetinde deprem; yaklaşık 4500 kişi yaşamını yitirdi.

16 Aralık 1903 : Hindistan, Bombay’daki Taj Mahal Palace & Tower oteli (Tac Mahal Hotel) açıldı.

16 Aralık 1907 : Amerikan Büyük Beyaz Filosu (Great White Fleet) dünyanın çevresini dolaşmaya başladı. ABD’nin bir dünya gücü olarak yeni varlığının bir göstergesi olarak, Başkan Theodore Roosevelt ‘Büyük Beyaz Filo’yu dünya çapında bir gemi yolculuğuna gönderir ve uluslararası limanları ziyaret eder.

16 Aralık 1913 : Charlie Chaplin sinema kariyerine ABD Keystone’da haftada 150 dolara başladı.

16 Aralık 1918 : Giresun’da, Işık adlı millî gazete çıkmaya başladı.

16 Aralık 1920 : Çin’in kuzeybatısındaki Guangzhou eyaletinde 8,6 büyüklüğünde deprem; 200 bin kişi öldü.

16 Aralık 1925 : Cemiyet-i Akvam, daha önce saptanan “Brüksel hattını”, Türk-Irak sürekli sınırı olarak kabul etti. Bu karara göre, Musul Irak’a verildi.

16 Aralık 1932 : Samsun-Sivas demiryolu hattı işletmeye açıldı.

16 Aralık 1946 : Cemil Meriç ve Fevziye Menteşoğlu Meriç’in kızı, toplum bilimci ve düşünür Ümit Meriç doğdu.

16 Aralık 1946 : İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi, Türkiye Sosyalist Partisi, İstanbul İşçi Sendikalar Birliği ve İstanbul İşçi Kulübü’nü kapattı. Ayrıca, Yığın, Noror, Gün, Ses, Sendika, Dost dergi ve gazeteleri yasaklandı. Yarın gazetesi ve Büyük Doğu Dergisi’nin yayımı 4 ay süreyle durduruldu.

16 Aralık 1949 : Endonezya’nın ilk Cumhurbaşkanı, Ahmet Sukarno oldu.

16 Aralık 1949 : Çin Devrimi’nin önderi Mao Zedong’un, iki ay sürecek olan Sovyetler Birliği ziyareti başladı.

16 Aralık 1965 : NASA, Pioneer-6 sondasını Delta roketiyle uzaya gönderdi. Sonda ile en son temas 8 Aralık 2000’de oldu.

16 Aralık 1967 : Stanford Üniversitesi’nde bir grup bilim adamı, eşi tekrar yapılabilen DNA’yı ayrıştırmayı başardı.

16 Aralık 1969 : İstanbul Boğaz Köprüsü, 303 milyar liraya ihale edildi.

16 Aralık 1972 : Sol Yayınları sahibi Muzaffer Erdost’un 7,5 yıllık mahkûmiyeti Yargıtay’da onaylandı. Muzaffer Erdost, Vladimir İlyiç Lenin’in “Ne Yapmalı” adlı kitabını yayımlamaktan yargılanmıştı.

16 Aralık 1974 : Televizyon haberlerinde gösterilen Kuzey Amerika haritasının, Vladimir İlyiç Lenin’e benzediği ihbar edilince savcılık soruşturma başlattı.

16 Aralık 1977 : Birleşmiş Milletler, 8 Mart gününü Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmasını kararlaştırdı.

16 Aralık 1982 : Barış Derneği Başkanı Mahmut Dikerdem tahliye oldu.

16 Aralık 1985 : Paul Castellano ve Thomas Bilotti, Gambino ailesinin lideri John Gotti’nin emriyle New York’ta bir restoranın önünde vurularak öldürüldü.

16 Aralık 1986 : Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.

16 Aralık 1986 : Türkiye’ye iltica eden Bulgaristan Türkü halterci Naim Süleymanoğlu Taksim’de karşılandı.

16 Aralık 1990 : Osman Hamdi Bey‘in “Kaplumbağa Terbiyecisi” adlı tablosu 1 milyar 750 milyon liraya rekor fiyatla satıldı.

16 Aralık 1991 : Sovyetler Birliği’nden ayrılan Kazakistan, bağımsızlığını ilan etti.

16 Aralık 1991 : Halkın Emek Partisi (HEP) Genel Başkanlığına Feridun Yazar seçildi.

16 Aralık 1995 : Avrupa Birliği’nin ülkeleri ve kurumları tarafından kullanılan “Euro” adı resmen kabul edildi. 1 Ocak 1999’da hesap birimi olarak dünya finans piyasalarına tanıtıldı ve 1:1 (ABD$1,1743) oranı ile ECU’nun yerini aldı. Euro, Amerikan dolarının ardından dünyada en büyük ikinci rezerv para ve en çok kullanılan ikinci para birimi konumundadır.

16 Aralık 1996 : Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı yeniden açıldı.

16 Aralık 1998 : Amerika Birleşik Devletleri, Irak’a “Çöl Tilkisi” harekatını başlattı. Harekatın nedeninin Irak’ın Birleşmiş Milletler’in ülkede yaptığı kitle imha silahlarını kontrolünü engellemesi olduğu ileri sürüldü.

16 Aralık 2002 : NATO ile AB arasında, “NATO-AB Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası Ortak Bildirisi” ile stratejik işbirliği anlaşmasına varıldı. Uzlaşma, AB`nin, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) çerçevesinde oluşturacağı askeri birimlerin, NATO`nun lojistik, stratejik ve istihbarat alanlarındaki yeteneklerini kullanabilmesine olanak tanıyor.

16 Aralık 2016 : Çevirmen yazar Bertan Onaran (79) İstanbul’da hayatını kaybetti. 

16 Aralık 2020 : İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times (FT), koronavirüs aşısı geliştiren ve dikkate değer bir bilimsel ve ticari başarı elde eden bilim insanları Dr. Özlem Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin’i “Yılın Kişisi” olarak seçti.

16 Aralık 2020 : İngiltere’de 2013’te astım krizinden ölen dokuz yaşındaki kız, dünyada resmi olarak ölüm nedeni olarak hava kirliliği listesine giren ilk kişi oldu.

16 Aralık 2021 : Asgari ücret 2022 yılı için brüt 5 bin 4 lira, net 4 bin 253 lira 40 kuruş olarak belirlendi. Asgari ücretten gelir ve damga vergisi alınmayacak. Türkiye’de şu anda geçerli olan net asgari ücret 2 bin 825 liradan 4 bin 250 TL’ye yükseldi.