Baselitz’in Doğduğu Çöl: Nazizm ve Yıkıntıları

Georg Baselitz: Son On Yıl sergisi kapsamında düzenlenen konferans programı, sanatçıya ve eserlerine dair derinlemesine bir keşif sunuyor. Nazizm ve Komünizm rejimlerinin etkisiyle gelişen sanatsal yaklaşımının, otoriteye karşı tavrının, baş aşağı kompozisyonlarının ardındaki felsefenin, yenilikçi yaklaşımlarına eşlik eden köklü tarihsel bilincin ve eski ustalarla kurduğu diyalogların ele alındığı program, 5 Ekim’de Halil Berktay’ın “Baselitz’in Doğduğu Çöl: Nazizm ve Yıkıntıları” başlıklı konuşmasıyla devam ediyor.

Halil Berktay
Baselitz’in Doğduğu Çöl: Nazizm ve Yıkıntıları
⠀⁣
5 Ekim 2024, Cumartesi, 14.00
Sakıp Sabancı Müzesi, Konferans Salonu

19. yüzyılın iyimserliğini önce Birinci Dünya Savaşı yıktı. İki savaş arası döneme başlangıçta kararsızlık ve belirsizlik hâkim oldu. Alban Berg’in Wozzeck operasında (1925), Orhan Veli’nin Kitabe-i Seng-i Mezar (1938) ve W. H. Auden’ın The Unknown Citizen (1939) şiirleri, Şato’su ve Mahkeme’sinde Kafka’yı da ürperten isimsiz, çehresiz bürokrasiler karşısında küçük insanın, sıradan vatandaşın yalnızlığı ve çaresizliği dile gelir. Faşizmin Alman varyantı olarak Nazizm o küçük insanları aldı, onlara üniforma giydirdi, savaşmayı emretti, dünya hâkimiyeti uğruna dört bir yana saldı. İnsanlığa hiçbir iyilik ve güzellik, en küçük bir olumlu kültür ve düşünce kırıntısı sunmadı. Yenildi. Çöktü ve geriye sadece benzersiz bir yıkıntı bıraktı. 1945 Almanya’sı, sadece maddî değil, çok daha büyük bir manevî harabeydi. Baselitz ve bütün kuşağı gözlerini bu çöle açtı. O sakat “kahraman”ları, “yeni tip”leri ve baş aşağılıkları, bu altüst olmuşluğu, değerlerini yitirmişliği, varoluşun çıpası kalmamışlığı yansıtıyor.