Tarihte Bugün: 30 Temmuz

Kızılerik Fırtınası

Dünya Dostluk Günü

30 Temmuz 632 : Hz. Muhamed’in son hutbesi olan Veda Hutbesi, Mekke’de Arafat’ta Hz. Peygamber’in bir rivayete göre 120 bin veya 124 bin Müslüman sahabeye hitaben okumuştur. Veda Hutbesi tarihi Hicri takvime göre, 9 Zilhicce 10 tarihinde (çeşitli kaynaklarda Miladi takvimde 6-7-8-9 Mart 632 olarak bildirilmektedir.

30 Temmuz 762 : İslâm dünyasının önemli tarih, ilim ve kültür merkezlerinden biri ve bugünkü Irak’ın başşehri Bağdat’ın, ikinci Abbasi halifesi Mansur tarafından imarına başlandı.

30 Temmuz 1577 : Son Lehistan kralının ölmesinden sonra veliahtı olmayan Lehistan’da iç karışıklıklar başlamıştı. Almanya’nın bu durumdan yararlanmak ve istifade etmek istediğini gören Osmanlı Devleti, dönemin padişahı III. Murat’ın isteği ile Erdel Prensi Bathory’yi Lehistan Kralı oldu. Daha sonra Lehistan ile bir antlaşma yapıldı ve bu siyasi gelişmeler sonunda Lehistan (Polonya) Osmanlı himayesini kabûl etti. III. Murat bu sayede kuzey sınırını da güvenli hale getirmiş oldu.

30 Temmuz 1588 : İspanyol donanmalarının İngiltere’ye saldırı hazırlıklarının başlaması üzerine İngiltere Kraliçesi Büyük Elizabeth Osmanlı Devleti’nden yardım istedi. Bunun üzerine Osmanlı donanmaları Akdeniz’de manevra hareketiyle İspanyollar, donanmalarının tamamını İngilizler üzerine sevk edemediler.

Osmanlı Devleti’nin de dolaylı olarak yardım ettiği İngiliz Donanması İspanyollara karşı 30 Temmuz 1588 tarihinde ki Gravelines Deniz Savaşı’nı kazanarak istiladan kurtuldu. İngiliz Donanması Komutanı Sir Fransis Drake kahraman olmuştu.

Osmanlı Devletinin de yardımıyla İngiliz Donanması İspanyollara karşı 30 Temmuz 1588 tarihinde Gravelines Deniz Savaşı’nı kazanarak istiladan kurtuldu. İngiliz Donanması Komutanı Sir Fransis Drake kahraman olmuştu.

30 Temmuz 1629 : İtalya Napoli’de deprem meydana geldi, 10.000 kişi öldü.

30 Temmuz 1688 : Belgrad Kuşatması: Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu önderliğindeki güçler tarafından Osmanlı hakimiyetindeki Belgrad kuşatıldı ve 8 Eylül’de şehri ele geçirdiler.

30 Temmuz 1811 : Bir yıl önce Meksika’da bağımsızlık hareketini başlatan rahip Miguel Hidalgo kurşuna dizildi.

30 Temmuz 1877 : Gazi Osman Paşa II.Plevne zaferini de kazandı.

30 Temmuz 1898 : Almanya’yı Alman İmparotorluğu olarak birleştiren, Alman devlet adamı Bismark (Otto von Bismarck) tarihinde öldü.

30 Temmuz 1929 : Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’ya suikast girişimi iddiasıyla yargılanan Kadriye Hanım ve arkadaşları beraat ettiler.

30 Temmuz 1932 : Yaz Olimpiyatları, Los Angeles şehrinde başladı.

30 Temmuz 1940 : Yozgat Peyik’te (Doğenkent Kasabası) deprem meydana geldi. Meydana gelen depremde 12 köy yıkıldı, 300 kişi öldü ve 360 kişi yaralandı.

30 Temmuz 1945 : Trakya’da Almanlar adına casusluk yaptıkları iddiasıyla yargılanan 15 kişi ölüm cezasına mahkûm edildi.

30 Temmuz 1946 : Kazım Orbay genelkurmay başkanlığından istifa etti, yerine Salih Omurtak atandı.

30 Temmuz 1947 : Demokrat Parti Kütahya Milletvekili Adnan Menderes’in TBMM’de yaptığı konuşmayı yayımlayan Tasvir, Demokrasi, Demokrat İzmir, Yeni Asır gazetelerinin sahipleri ve yazı işleri müdürleri tutuklandılar.

30 Temmuz 1953 : Demiryolları devlet işletmesi haline getirildi.

30 Temmuz 1863 : Amerikalı otomobil üreticisi ve iş adamı Henry Ford doğdu. (ö. 1947)

30 Temmuz 1966 : Amerika Birleşik Devletleri (ABD) uçakları Kuzey ve Güney Vietnam arasındaki askerden arındırılmış bölgeyi bombaladı.

30 Temmuz 1966 : Birleşik Krallık, Almanya’yı 4-2 yenerek Dünya Futbol Şampiyonu oldu.

30 Temmuz 1971 : Boeing 727 tipi, Japon millî yolcu uçağı ile bir Japon savaş uçağı, Morioka (Japonya) semalarında çarpıştı: 162 kişi öldü.

30 Temmuz 1973 : Üniversiteye giriş sınavı, sorular satıldığı için iptal edildi.

30 Temmuz 1975 : Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye İş Bankası’ndaki hissesini denetleme yetkisinin Cumhuriyet Halk Partisi’ne ait olduğu karara bağlandı.

30 Temmuz 1977 : Türkiye Basketbol genç millî takımı Avrupa şampiyonu oldu.

30 Temmuz 1981 : Mamak Askeri Cezaevi’nde açlık grevi yapanlardan 16’sı hastaneye kaldırıldı.

30 Temmuz 1982 : Türk Milli rekortmen atlet ve maraton koşucusu Mehmet Yurdadön, Finlandiya’da yapılan 10 bin metre yarışmasında altın madalya kazandı.

30 Temmuz 1987 : Mekke’de ABD ve batı karşıtı protestolar yapan İranlı hacı adayları, Suudi güvenlik güçlerinin müdahalesi sonunda 400 civarında İranlı hacı hayatını kaybetti.

30 Temmuz 1992 : İstanbul, Ankara, Adana büyükşehir ve ilçe belediyeleri ile Trabzon Belediyesi’nde çalışan yaklaşık 43.000 işçi greve başladı.

30 Temmuz 1995 : Çeçenistan ile Rusya arasındaki savaşa son veren bir dizi anlaşma Grozni’de imzalandı.

30 Temmuz 1998 : YÖK Genel Kurulu’nda üniversite sınavlarının tek basamak şeklinde yapılması onaylandı.

30 Temmuz 2002 : Kongo ve Ruanda arasında, Orta Afrika`da istikrarsızlığa ve milyonlarca kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirme çabasıyla barış anlaşması imzalandı.

30 Temmuz 2008 : AKP hakkında açılan kapatma davası sonuçlandı. Anayasa Mahkemesi, AKP’nin laiklik karşıtı faaliyetlerin odağı olduğunu hükme bağladı. Ancak ceza olarak Hazineden aldığı yardımın yarıya indirilmesine karar verdi. 

30 Temmuz 2009 : 3G Türkiye’de resmi olarak kullanılmaya başlandı.

30 Temmuz 2020 : NASA’nın yeni keşif arası (Perseverance), Mars misyonu için Türkiye saati ile 14:50’da bugün fırlatılacak. NASA’nın Keşif programı çerçevesinde Mars’a bir rover yani gezici araç gönderilecek. Bu rover üstünde minik bir helikopter (ingenuity) taşıyacak. Mars yolculuğuna çıkacak olan uzay aracının 18 Şubat 2021’de Jezero kraterine inmesi planlanıyor.

Mars yolculuğuna çıkacak olan uzay aracında bulunan çiplere, kayıt yapılan isimler yazılarak Mars’a gönderilecek. Bu isimler ile kayıt yapanlara özel de NASA hatıra bileti veriyor. (2 buçuk milyon isim ile Türkiye ilk sırada)

30 Temmuz 2021 : Görev süresi dolan Yekta Saraç yerine Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Başkanlığı’na, Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erol Özvar getirildi. 7 yıldır YÖK Başkanı olan Yekta Saraç, Cumhurbaşkanı Başdanışmanlığı görevine atandı.

30 Temmuz 2021 : Eski Sakarya Valisi Hüseyin Avni Coş, evine giderken geçirdiği kalp krizi sonucu 59 yaşında hayatını kaybetti.