Tarihte Bugün: 26 Aralık

26 Aralık 1530 : Babür İmparatorluğu’nun kurucusu ve ilk hükümdarı Sultan Bâbür Şah, hayatını kaybetti (d. 1483)

26 Aralık 1865 : Amerikalı James H. Nason, süzme kahve makinasının patentini aldı.

26 Aralık 1893 : Çin devriminin lideri Mao Zetung doğdu.

26 Aralık 1898 : Marie Curie ve Pierre Curie, radyumu keşfettiklerini ilan ettiler. Curie’ler, 1903’te bu buluşlarıyla Nobel Fizik Ödülü’nü aldılar.

26 Aralık 1908 : Jack Johnson, Sidney Avustralya’da Tommy Burns’ü yenerek Dünyanın ilk siyah ağır siklet boks şampiyonu oldu.

26 Aralık 1914 : Doğu Cephesi‘nde Rus Ordusuna karşı, 22 Aralık 1914 günü başlayan Sarıkamış Harekâtı başarısızlıkla son buldu: 30 bin askerimiz şehit oldu (11 bini donarak). Bazı kaynaklara göre ise ölü ve yaralı sayısı 60 bin…  

26 Aralık 1918 : Türk sinemasının efsane oyuncularından, komediden drama birçok eserde yer al usta sanatçı ve ünlü oyuncu Şener Şen’in babası olan Ali Şen, Adana’da dünyaya geldi. (ö. 1989)

26 Aralık 1923 : Kısmî genel af kanunu kabul edildi.

26 Aralık 1925 : Uluslararası saat ve takvimin kullanımı, TBMM’de kabul edildi. Türkiye, bir kanunla Milat’ı tarih başlangıcı ve Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün 6 saatlik zamanı “1 yıl” olarak kabul eden Gregoryen takvime geçti.

26 Aralık 1932 : Samsun-Sivas demiryolu hattı açıldı.

26 Aralık 1933 : İletişim teknolojisinde (yayıncılıkta) kullanılan Frekans modülasyonu FM radyo’nun patenti alındı.

26 Aralık 1934 : Menemen’de yapılan Kubilay anıtı törenle açıldı.

26 Aralık 1938 : Cumhuriyet Halk Partisi olağanüstü kurultayı toplandı. Kurultayda Mustafa Kemal Atatürk “Ebedi Şef”, İsmet İnönü ise “Millî Şef” ilan edildi.

26 Aralık 1941 : Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu Şener Şen, ünlü oyuncu Ali Şen’in oğlu olarak Adana’da dünyaya geldi.

26 Aralık 1948 : Haber sunucusu, muhabir ve yazar Ali Kırca, Akşehir, Konya’da doğdu.

26 Aralık 1957 : Dokuz subayın, isyan muharrikliği (kışkırtıcılığı) yapmak ve fesat çıkarmaktan tutuklandıkları açıklandı. 26 Mayıs 1958’de başlayan yargılamalar sonucunda, Dokuz Subay Olayı sanıklarından Kurmay Binbaşı Samet Kuşçu, 2 yıl hapis ve ordudan tart cezasına çarptırıldı, öteki sanıklar beraat etti.

26 Aralık 1960 : İşadamı, siyasetçi ve eski Genç Parti (GP) Genel Başkanı Cem Uzan, Sakarya’nın Adapazarı ilçesinde doğdu.

26 Aralık 1968 : İstanbul Üniversitesi’nde öğrenciler, Rektörlük Binasını işgal ettiler. Üniversite süresiz kapatıldı.

26 Aralık 1972 : Yazar Fakir Baykurt ve 7 arkadaşı, 8’er yıl 10’ar ay hapse mahkûm oldu. Fakir Baykurt ve arkadaşları gizli örgüt kurmak iddiasıyla yargılanıyorlardı.

26 Aralık 1975 : Sovyetler Birliği, Dünyanın ilk süpersonik taşıma uçağı olan Tupolev Tu-144’ü hizmete soktu.

26 Aralık 1981 : Siyasetçi ve Türkiye Cumhuriyeti 11. Dönem Başbakanı Suat Hayri Ürgüplü, kalp hastalığından dolayı vefat etti (d. 1903)

26 Aralık 1982 : Time dergisi yılın adamı listesine ilk kez insan olmayan bir nesne “Kişisel bilgisayar” girdi.

26 Aralık 1983 : Hisarbank, İstanbul Bankası ve Ortadoğu İktisat Bankası, Ziraat Bankası’na devredildi. Devredilen bankalarda çalışan 1329 kişi tazminatları ödenerek işten çıkarıldı.

26 Aralık 1986 : Dünyanın nüfusu 5 milyara ulaştı.

26 Aralık 1988 : Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, sinema alanındaki çalışmaları ve katkıları nedeniyle sinema yönetmeni Lütfü Akad’a verildi.

26 Aralık 1991 : Sosyaldemokrat Halkçı Parti milletvekili Mahmut Alınak, “Geçenlerde iki kardeşimiz öldü, biri asker, biri PKK’lı” deyince Meclis’te olay çıktı. Alınak zorla kürsüden indirildi.

26 Aralık 1991 : Rusya bağımsızlığını ilan etti. 8 Aralık 1991’de Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin ile Ukrayna ve Beyaz Rusya Devlet Başkanları Minsk’te bir araya gelerek Sovyetler Birliği’ni dağıttıklarını bildirdiler. 25 Aralık 1991’de Mihail Gorbaçov istifa ettiğini açıkladı ve Kremlin’de dalgalanan Kızıl Bayrak indirilerek yerine Rus bayrağı çekildi. Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti de bağımsız bir ülke haline gelerek Rusya Federasyonu’nu oluşturdu.

26 Aralık 1992 : Ankara-Haydarpaşa hattındaki ilk elektrikli tren hizmete girdi.

26 Aralık 1994 : 37 aydının Madımak Oteli’nde yakılmasıyla ilgili Sivas davası sonuçlandı. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi, 22 sanığa verilen idam cezasını on beşer yıl ağır hapis cezasına çevirdi. Mahkeme, Aziz Nesin’in halkı tahrik ettiğini ve olayların çıkmasına yol açtığını öne sürdü.

26 Aralık 1995 : Uzun yıllar devam edecek olan Manisa davasına konu olan Manisalı gençler gözaltına alındı.

26 Aralık 1996 : TBMM, Susurluk Komisyonu’na bilgi veren Millî İstihbarat Teşkilatı Kontr-terör Daire Başkanı Mehmet Eymür, Millî İstihbarat Teşkilatı’nın Abdullah Çatlı’yı 1980 sonrası yurt dışı operasyonlarda kullandığını açıkladı.

26 Aralık 1997 : Matematikçi ve bilim insanı, TÜBİTAK Bilim Kolu eski başkanı Cahit Arf, kalp hastalığı nedeni ile vefat etti. (d. 1910)

26 Aralık  2003 : İran İslam Cumhuriyeti’nin Kirman Eyaleti’nde 6.6 büyüklüğünde deprem oldu. Çoğunluğu Bam’da olmak üzere 20.000 kişi öldü.

26 Aralık  2004 : Hint Okyanusu tabanında (Kuzey Endonezya, Aceh yakınlarında) meydana gelen 9,7 şiddetindeki güçlü depremin yarattığı tsunami, Güneydoğu Asya’da okyanusa kıyısı bulunan 13 ülkede 200.000 den fazla kişinin ölümüne veya kaybolmasına yol açtı. Yalnızca Endonezya’da 128.000 kişi öldü.

26 Aralık  2005 : Türkiye’de TÜBİTAK tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı olan işletim sistemi Pardus GNU Linux’un ilk sürümü yayınlandı.

26 Aralık  2006 : Nijerya’nın Lagos kentinde bir petrol boru hattında meydana gelen patlamada 500’den fazla kişi öldü.

26 Aralık  2006 : Tayvan’ın güney ucundaki Hengchun’un 23 km açığında 7,2 şiddetinde deprem meydana geldi.

26 Aralık  2013 : Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nca, Türk-İş’in gündeme getirdiği 16 yaşını doldurmamış işçiler için ayrı olarak belirlenen asgari ücretin kaldırılması teklifi görüşüldü. Toplantıda, asgari ücretteki 16 yaş ayrımının kaldırılması kararlaştırıldı.

26 Aralık  2016 : Çankırı-Kastamonu arasındaki Ilgaz karayolu üzerinde bulunan İç Anadolu’yu Batı Karadeniz’e bağlayacak Ilgaz 15 Temmuz İstiklal Tüneli (Ilgaz Dağı Tüneli) açıldı.

26 Aralık  2019 : Asgari ücret tespit komisyonunun kararına göre 2020 yılı Ocak ayından itibaren geçerli olacak Asgari ücret 2 bin 324 TL oldu.

26 Aralık  2019 : Türkiye saatiyle sabah 06:36 11:06 saatleri arasında Oğlak burcunun 4. Derecesinde bir Halkalı Güneş Tutulması meydana geldi ve Türkiye’den 8:12’de Güneş tutulmuş olarak gözlemlendi.

26 Aralık  2020 : Asgari ücret tespit komisyonunun kararına göre 2021 yılı Asgari ücret tutarı bugün açıklandı. Yeni asgari ücret net 500 lira artış yapılarak 2 bin 825 lira oldu.

26 Aralık  2022 : Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Fatih sondaj gemisinin Çaycuma 1 alanında 3023 metre derinlikte 58 milyar metreküplük doğalgaz rezervi keşfedildiğini ve toplamda 710 milyar metreküpe ulaşarak uluslararası piyasalardaki karşılığının 1 trilyon doları bulduğunu açıkladı.