Tarihte Bugün: 16 Mart

Öğretmen Okulları’nın kuruluşu (1848)

İstanbul’un işgâli (1920)

Türk-Rus Antlaşması (1921)

Halepçe Katliamı (1988)

Dünya Vicdan Günü

MÖ 16 Mart 597 : Babil Sürgünü: Yehuda Krallığı’nın Babilliler tarafından fethedilmesi sonucu Yahudiler Babil’e sürüldü.

16 Mart 1521 : Ferdinand Magellan, Filipinler’deki Homonhon adasına vardı.

16 Mart 1871 : Paris Komünü ayaklanması.

16 Mart 1848 : Öğretmen Okulları Kuruldu.

16 Mart 1909 : Almanya millî futbol takımı, tarihinin en farklı mağlubiyetini İngiltere karşısında aldı: 9-0.

16 Mart 1914 : Osmanlı Devleti din ve siyaset adamı Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, Şeyhülislam olarak atandı.

16 Mart 1917 : Rusya’da Çarlık rejimi yıkıldı.

16 Mart 1918 : Erzurum’un Horasan ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilmeye başladı.

16 Mart 1920 : İtilaf Devletleri( İngiliz ve Fransız kuvvetleri), İstanbul’u işgal etti. 28 Ocak 1920’de Misak-ı Milli kararlarının kabul edilmesi İtilaf Devletlerin İstanbul’u işgal etmelerine neden oldu.

16 Mart 1920 tarihinde İngiliz askerleri ilk olarak Şehzadebaşındaki Mızıka Karakolu’nu basarak askerlerimizden bazılarını şehit ettiler. Meclis-i Mebusan’ı dağıttılar, bir kısım milletvekillerini tutukladılar. Birçok resmi daireye başta Harbiye Nezareti olmak üzere el koydular. Haberleşmeyi kestiler.

Osmanlı başkenti İstanbul, önce 13 Kasım 1918, sonra 16 Mart 1920’de olmak üzere iki kez işgal edildi.

16 Mart 1921 : SSCB, Ankara Hükümeti’ni resmen tanıdı; Moskova Antlaşması imzalandı. Moskava Antlaşması; devam etmekte olan Türk Kurtuluş Savaşı sırasında uluslararası kamuoyunda yasal olarak tanınan İstanbul Hükûmeti’ne rağmen Ankara Hükûmeti tarafından uluslararası alanda imzalanmış ikinci antlaşmadır.

17 Mart 1922 : Milli Mücadele’nin kadın kahramanlarından Manisa Gördesli Makbule Hanım (20), Yunan ordusuyla girilen çatışmada şehit oldu.

16 Mart 1924 : Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun (3 Mart) kabulünden sonra medreseler kapatıldı.

16 Mart 1924 : Roma Antlaşması doğrultusunda İtalya, Rijeka’yı topraklarına kattı.

16 Mart 1926 : Amerikalı fizik profesörü Robert H. Goddard, ilk sıvı yakıtlı roketi fırlattı.

16 Mart 1930 : Küba millî futbol takımı, uluslararası arenada ilk maçını Jamaika karşısında yaptı ve 3-1 kazandı.

16 Mart 1932 : Ankara Demirspor kuruldu.

16 Mart 1935 : Adolf Hitler, Versay Antlaşması’nı iptal ettiğini açıkladı.

16 Mart 1939 : Hitler, Bohemya ve Morayva’yı Alman himayesine aldığını, Prag Kalesi’nde açıkladı.

16 Mart 1939 : Mısır Prensesi Fevziye Fuad ile İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi evlendi.

16 Mart 1945 : II. Dünya Savaşı: Küçük bir Japon direnişi kaldıysa da Iwo Jima Muharebesi sona erdi.

16 Mart 1946 : Tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı Mustafa Alabora, İstanbul’da doğdu.

16 Mart 1964 : TBMM’de gizli yapılan olağanüstü toplantıda, Hükümete gerektiğinde Kıbrıs’a müdahale yetkisi verildi.

16 Mart 1968 : Amerika Birleşik Devletleri başkanı Johnson, Vietnam’a 35.000 ila 50.000 asker daha göndermeye karar verdi.

16 Mart 1968 : Vietnam Savaşı sırasında My Lai katliamı gerçekleştirildi.

16 Mart 1971 : Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan, Sivas’a bağlı Gemerek’te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandı.

16 Mart 1972 : Cumhuriyet Senatosu; Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararını onayladı.

16 Mart 1978 : İstanbul Üniversitesi öğrencileri üzerine bomba atıldı. 6 öğrenci (Abdullah Şimşek, Baki Ekiz, Hamit Akıl, Hatice Özen, Murat Kurt ve Turan Ören) hayatını kaybetti. Cemil Sönmez’in de aralarında bulunduğu 40 kişi yaralandı. (DGB’li Sönmez 23 Mart günü hayatını kaybetti)

16 Mart 1978 : İtalya’da eski Başbakanlardan Aldo Moro, Kızıl Tugaylar tarafından kaçırıldı.

16 Mart 1979 : Çin-Vietnam Savaşı: Çin Halk Kurtuluş Ordusu ülkesine geri döndü. Savaş sona erdi.

16 Mart 1988 : Irak’ın Kürt kasabası Halepçe, Saddam Hüseyin’in emriyle Kürtlere karşı düzenlettiği El-Enfal Harekâtı adlı isyanı bastırma operasyonun bir parçası olarak, zehirli gaz ve sinir gazı karışımıyla saldırıya uğradı, 5.000 kişi öldü ve yaklaşık 10.000 kişi yaralandı. Bu saldırı o bölgelerde Kürt halkına, sivil nüfusa karşı yapılmış en büyük kimyasal saldırı olarak bilinmektedir.

16 Mart 1993 : Avrupa Kulüpler Kupası’nda finale yükselen ilk Türk basketbol takımı Efes Pilsen, Yunanistan’ın Aris takımına yenilerek ikinci oldu: 50 – 48.

16 Mart 1994 : TBMM tarafından dokunulmazlıkları kaldırıldıktan sonra gözaltına alınan beşi DEP’li altı milletvekili, Türk Ceza Kanunu’nun 125’inci maddesine muhalefet ettikleri gerekçesiyle DGM’ye sevk edildi. Vatana ihanetle suçlanan milletvekilleri, tutuklanarak cezaevine konuldu.

16 Mart 1996 : Profesör İlhan Arsel’in “Biz Profesörler” adlı kitabının davasında Savcı Abdurrahman Yılancı, Hakim Yücel Yurdakul’u taraflılıkla suçlayarak reddetti. Savcının Hakimi reddetmesi Türk adliye tarihinde ilk kez gerçekleşti.

16 Mart 1999 : Kosova’daki Sırp güçlerine karşı, 70 gün sürecek hava harekatı başlatıldı.

16 Mart 2003 : Amerikalı bir barış aktivisti Rachel Corrie, İsrail tankları tarafından ezilerek öldürüldü. 2003 yılından beri ortak değer olan “vicdan” duygusuna vurgu yapmak için aktivist Rachel Corrie anısına Dünya Vicdan Günü olarak kutlanmaktadır.

16 Mart 2004 : Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun Karadon maden ocağındaki grizu patlamasında, 8 Çinli işçiden 5’i öldü, 3’ü yaralandı.

16 Mart 2005 : İsrail, Eriha’yı resmi olarak Filistin yönetimine devretti.

16 Mart 2012 : Afganistan’da NATO’ya bağlı Uluslararası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) bünyesinde Kabil Bölge Komutanlığında görevli Türk askerlerini taşıyan helikopterin düşmesi sonucu 12 asker şehit oldu.

16 Mart 2014 : Kırım’da yapılan halk oylamasında, Rusya Federasyonu’na katılma kararı verildi. (21 Mart günü de Meclis kararını, Rusya Devlet Başkanı Putin imzalayarak resmileşti.)

16 Mart 2018 : Eski HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk, “terör örgütü yöneticisi olmak” suçundan yargılandığı davada 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

16 Mart 2020 : Koronavirüs salgını nedeniyle bütün okullar Nisan sonuna kadar kapatıldı. Televizyon ve internet üzerinden evden eğitime başlandı. Sağlık Bakanlığı halka sokağa çıkmama çağrısında bulundu.

16 Mart 2022 : ABD Merkez Bankası (Fed), 2018’den yana ilk kez faiz artırımına giderek politika faizini 25 baz puan artışla yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti. Buna gerekçe olarak enflasyondaki yükselişi gösterdi.